Cây tầm bóp là một loài cây đang thu hút sự quan tâm của nhiều người với vô số lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều người vẫn đặt ra câu hỏi: Cây tầm bóp có mấy loại? Cách phân biệt như thế nào? Hãy theo dõi ngay bài viết dưới đây để được giải đáp chi tiết nhất nhé!
Cây tầm bóp là cây gì?
Cây tầm bóp có tên khoa học là “Bidens pilosa,” là một loại cây thảo mộc thuộc họ Cúc (Asteraceae) và thường được tìm thấy mọc hoang ở nhiều vùng của Việt Nam. Trong thời gian dài, người ta đã biết đến tầm bóp không chỉ là một loại cây mọc hoang trên bờ đường hay trong vườn, mà còn là một nguồn thảo dược có giá trị với nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền.
Tầm bóp được sử dụng chủ yếu trong dân dụ liệu pháp để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng tầm bóp chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm flavonoid, carotenoid, và các hợp chất khác có tác dụng chống ô nhiễm, chống vi khuẩn, và giảm viêm.
Cây tầm bóp có mấy loại?
Khá nhiều người thắc mắc cây tầm bóp có mấy loại. Thực tế, cây tầm bóp chỉ có một loại duy nhất, nhưng rất hay sự nhầm lẫn do giống ngoại hình với cây lu lu đực và cây xoăn leo. Cây tầm bóp được sử dụng tươi hoặc phơi khô để sử dụng dần, thường được bảo quản trong hộp kín và nơi thoáng mát.
Để phân biệt cây tầm bóp với các loại cây khác, có một số điểm quan trọng cần lưu ý:
Cây tầm bóp và cây lu lu đực
- Tầm bóp có lá hình bầu dục mọc đơn, trong khi lá lu lu đực cũng có hình bầu dục nhưng mọc theo chùm từ 3 bông trở lên.
- Hoa tầm bóp mọc đơn độc, trong khi hoa lu lu đực mọc thành chùm từ tháng 6 – 10 hàng năm.
- Quả của cây lu lu đực khi chín có hình cầu, màu tím/đen hoặc đỏ.
Cây tầm bóp và cây xoăn leo
- Cây xoăn leo có lá mũi nhọn, mảnh, và mọc so le.
- Hoa của cây xoăn leo cũng màu trắng, nhưng cả cây mang lại giá trị trong y học và không chứa độc tố như lu lu đực.
- Cách phân biệt dễ dàng giữa hai loại cây này bạn hãy nhìn vào quả, quả của xoan leo sẽ tròn à bầu hơn cây tầm bóp.
Xem thêm: Antioxidants là gì? Lợi ích Antioxidants mang lại cho Sức Khỏe
Sử dụng cây tầm bóp có lợi ích gì đối với sức khoẻ?
Cây tầm bóp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Dưới đây là một số lợi ích của cây tầm bóp:
- Dưỡng chất phong phú: Cây tầm bóp chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như protein, carbohydrate, chất béo, chất sơ, vitamin C, lưu huỳnh, kẽm, sắt, natri, magie, canxi, clo, v.v.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Chất sơ trong cây tầm bóp giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ quá trình chuyển hóa đường thành glucose.
- Thanh nhiệt và tiêu đờm: Cây tầm bóp có khả năng thanh nhiệt, giúp giảm các triệu chứng như ho khan, đau họng, và tiêu đờm hiệu quả.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Nghiên cứu từ Đại học Houston (Mỹ) chỉ ra rằng các chất như Physagulin A-G trong cây tầm bóp có thể kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư và tăng cường hệ miễn dịch.
- Ngăn chặn sự phát triển các tế bào ung thư: Các chất Physalin A-D, F, L-O trong cây tầm bóp được cho là có khả năng ngăn chặn sự phát triển của nhiều loại tế bào ung thư như ung thư gan, phổi, cổ tử cung, và vòm họng.
- Bổ sung vitamin C: Quả tầm bóp có thể được ăn trực tiếp hoặc sấy khô để bổ sung vitamin C, giúp hỗ trợ quá trình điều trị các bệnh thiếu hụt vitamin C như Scorbut.
- Giảm triệu chứng Scorbut: Scorbut, bệnh thiếu hụt vitamin C, có thể gây chảy máu chân răng, viêm lợi, đốm xuất huyết ở người lớn và chảy máu dưới da, vết thương lâu lành ở trẻ em.
Các bài thuốc sử dụng cây tầm bóp hỗ trợ chữa bệnh
Bài thuốc liên quan đến cây tầm bóp được sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc cụ thể:
Chữa bệnh viêm họng, ho (khan, có đờm), khàn tiếng
- Nguyên liệu: 20g tầm bóp tươi hoặc 40g tầm bóp khô.
- Cách sử dụng: Rửa sạch và sắc với 500ml nước sạch. Chia thành 3 lần uống mỗi ngày. Tiếp tục trong 3-5 ngày để đạt hiệu quả.
Điều trị thủy đậu, ban đỏ
- Nguyên liệu: 50 – 100g tầm bóp tươi đã làm sạch.
- Cách sử dụng: Sắc với 300ml nước sạch để uống. Uống liên tục trong 1 tuần để cải thiện tình trạng bệnh.
Chữa mụn nhọt, mụn đinh độc
- Nguyên liệu: 30 – 90g cây tầm bóp tươi sạch.
- Cách sử dụng: Ngâm nước muối, sau đó giã nát. Đắp trực tiếp lên vùng da bị tổn thương. Sử dụng trước khi đi ngủ để có hiệu quả tốt nhất.
Cải thiện bệnh ung thư: gan, phổi, vòm họng:
- Nguyên liệu: 30-50g cây tầm bóp khô, 40-50g cây bách giải.
- Cách thực hiện: Đun sôi 2 nguyên liệu trong 1,5 lít nước sạch đến khi cạn một nửa. Uống 3 lần mỗi ngày sau bữa ăn.
Lưu ý:
- Cần tham khảo ý kiến của người có kiến thức y tế trước khi sử dụng cây tầm bóp.
- Nếu có biểu hiện lạ trong quá trình sử dụng, cần ngừng ngay.
- Phụ nữ mang thai và trẻ em nên thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng.
- Quan trọng nhất là phải biết rõ về các loại cây tầm bóp để tránh nhầm lẫn với cây lu lu đực – loại cây chứa độc tố.
Lời kết
Cây tầm bóp là một nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý báu với nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Vì thế, bạn nên hiểu rõ về cây tầm bóp là gì? Cây tầm bóp có mấy loại? Và cách phân biệt nó với các loài cây khác như thế nào? sẽ giúp chúng ta tận dụng đúng cách những giá trị mà cây này mang lại. Rất mong những chia sẻ trên của chúng tôi sẽ thực sự hữu ích đối với các bạn.